نوزادان توانمندیهای بسیاری برای زنده ماندن و ایجاد ارتباط با اطرافیان به ویژه والدین یا مراقبان خود دارند و از همان زمان تولد، خواستار برقراری روابط اجتماعی با دیگران هستند و از بازتابها، برای این منظور استفاده میکنند، نوزاد انسان ناتوان است و برای ادامه ی بقای خود از بازتاب هااستفاده می کند. بازتاب هاهمه از بدو تولد نوزاد سالم وجود دارند و به تدریج در طول سال اول زندگی از بین می روند.
هدف از نوشتن این مقاله آشنا کردن شما با موضوع بازتاب های نوزاد ، انواع، علائم، عملکردو آسیب های بازتاب هادر نوزادان است.
تعریف و عملکرد بازتاب های نوزاد
بازتابپاسخ ذاتی و خودکار به نوع خاصی از تحریک است، که به آن
رفلکسنیز گفته می شود و واضح ترین شکل رفتار نوزاد است، برخی
بازتاب هاارزش بقا دارند مثلاً
بازتاب گونهبه بچه ای که از پستان مادر شیر می خورد کمک می کند نوک پستان مادر را پیدا کند.
برخی از آنها برای ایجاد مهارت های حرکتی پیچیده در آینده استفاده می شوند ، مثلاً
بازتاب گام برداریکودک را برای راه رفتن آماده می کند .
برخی از
رفلکس های نوزادبه والدین و نوزاد کمک می کنند تا ارتباط رضایت بخشی با هم برقرار کنند . مثلاً زمانی که والدین دست نوزاد را لمس می کنند نوزاد چنگ می زند و با این کار والدین تشویق می شوند تا با محبت پاسخ دهند و والدین یا مراقبت کننده احساس شایستگی کند .
هم چنین
بازتاب هابه والدین یا مراقبت کنندگان کمک می کنند تا بچه را آرام کنند زیرا به نوزادان امکان می دهد تا ناراحتی را کنترل کنند؛ مانند مکیدن پستانک.

انواع بازتاب های نوزاد
در ادامه متن به طور مختصر انواع بازتاب ها بیان می شوند :
بازتاب پلک زدن
این
بازتاباز نوزاد در برابر تحریک شدید و ناگهانی از چشم محافظت می کند.
برای مشاهده متن کامل مقاله روی
بازتاب پلک زدن
کلیک کنید .
بازتاب گونه
این
بازتابارزش بقا دارد و به نوزاد در پیدا کردن نوک پستان مادر هنگام شیر خوردن کمک می کند.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب گونهکلیک کنید .
بازتاب مکیدن
این
بازتاببه تغذیه نوزاد کمک می کند.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب مکیدنکلیک کنید .
بازتاب مورو
این
بازتابدر گذشته انسان، به نوزاد کمک می کرده است تا به مادر آویزان شود.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب موروکلیک کنید .
بازتاب چنگ زدن
این
بازتابنوزاد را برای چنگ زدن و گرفتن آگاهانه در آینده آماده می کند .
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب چنگ زدنکلیک کنید .
بازتاب تونیک گردنی
این
بازتاببه نوزادان کمک می کند تا خودشان وسایلی را که می خواهند به دست آورند.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب تونیک گردنیکلیک کنید .
بازتاب گام برداری
این
بازتابنوزاد را برای راه رفتن آماده می کند .
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب گام برداریکلیک کنید .
بازتاب بابینسکی
این
بازتابعلاوه بر نوزادان در بزرگسالان هم وجود دارد و ممکن است بعد از خواب یا راه رفتن طولانی دیده شود ولی عملکرد آن در نوزادان هنوز مشخص نشده است.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب بابینسکیکلیک کنید .
بازتاب شنا کردن
نوزاد قبل از به دنیا آمدن درون شکم مادر شناور است به همین دلیل وجود این
بازتابدر نوزاد به او کمک می کند تا اگر در آب افتاد بتواند خود را نجات دهد.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب شنا کردنکلیک کنید .
بازتاب خزیدن
این
بازتاببرای رشد عضلانی، جهت چهار دست و پا رفتن ارادی در آینده لازم و ضروری است.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی
بازتاب خزیدنکلیک کنید .
بازتاب کف دستی – چانه ای
این
بازتابدر زمان نوزادی وجود دارد و امکان بازگشت آن در پیری هم وجود دارد که در این صورت نشان دهنده اختلال است ولی عملکرد و ارزش بقای آن هنوز مشخص نشده است .
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب کف دستی – چانه ایکلیک کنید .
جایگاه بازتاب ها و آسیب ها در مغز
اگر
بازتاب های نوزاد
زودتر از زمان مقرر ناپدید شوند اشکالی ندارد اما باقی ماندن آن ها امکان دارد نشان دهنده
آسیب مغزیباشد.
به طور کلی
علائم آسیب های بازتابشامل موارد زیر است :
1.
عدم وجود بازتابدر نوزادان،
2.
از بین نرفتن بازتابپس از چند ماه،
3.
ظهور مجدد بازتابدر سنین بالاتر
به عنوان مثال: ظهور مجدد
بازتاب های نوزادیدر سنین پیری نشانه آسیب قشر ارتباطی پیشانی مغز است، یکی از آنها
بازتاب کف دستی - چانه ایاست .
جایگاه بازتاب هادر حافظه حرکتی می باشد و حافظه حرکتی در قشر پیشانی مغز قرار دارد در نتیجه آسیب در بازتاب هانشان دهنده ضایعه در قشر پیشانی مغز است .
اگر علائم هر کدام از آسیبهای گفته شده در نوزاد شما وجود دارد برای تشخیص دقیق تر به پزشک مراجعه نمائید .
برای اطلاعات بیشتر در مورد آسیب های بازتاب ها، به مقاله های مربوط با هر بازتابمراجعه نمایید .
منبع : روانشناسی رشد تألیف لورا برک
