وصیتدر دین اسلام عمل مستحبی است که به آن تاکید فراوان شده است . اما این که یک فرد تا چه میزان از اموالش را می تواند وصیت نماید، امری است که عدم توجه به آن سبب بروز اختلافات بسیاری می گردد . به همین دلیل در شرع و قانون حدی برای وصیت تعیین شده است و در صورتی که بیشتر از آن باشد ، ورثه اختیار این را دارند که وصیت بیشتر از حد مشخص شده را قبول و یا ردکنند و این نکته در همه انواع وصیت نامه باید رعایت شود . از این رو در این مقاله به موضوعاتی همچون وصیت تا ثلث اموالو وصیت بیشتر از ثلثاموالخواهیم پرداخت .
وصیت تا ثلث اموال
بر اساس قانون مدنی هر فرد می تواند همه اموالش را
وصیتنماید . این
وصیت تا ثلث ( یک سوم )آن نیازی به
تنفیذ ( رضایت و قبول )توسط ورثه متوفی ندارد . اما اگر
بیشتر از یک سومباشد، برای اینکه اجرا شود ورثه باید به آن رضایت داشته باشند و به اصطلاح آن را
تنفیذنمایند .
همچنین ، در صورتی که وصیت به نفع یکی از ورثه باشد ، علاوه بر آنچه که به موجب
وصیتبه این شخص تعلق می گیرد ، در ارث نیز سهیم خواهد بود و وصیت باعث محروم ماندن از ارث نخواهد شد . مثلا در موردی که ورثه ی شخص فوت شده تنها دو فرزند پسر باشند و متوفی از دارایی اش که 150 میلیون بوده یک سوم ( 50 میلیون ) را به نفع یکی از پسرانش وصیت نموده باشد ، این پسر علاوه بر اینکه 50 میلیون بابت
وصیتدریافت می کند ، به موجب ارث نیز سهم می برد .
نکته قابل ذکر این است که وصیت در صورتی اجرا می شود که ابتدا هزینه های کفن و دفن و سپس بدهی های متوفی پرداخت شود و اگر مالی باقی بود به وصیت عمل می شود .
وصیت بیشتر از ثلثاموال
اگرچه وصیت کننده ( موصی ) می تواند تمامی اموال و دارایی هایش را برای بعد از فوت
وصیتنماید ، اما این ورثه هستند که باید
وصیت بیشتر از ثلث
را
قبولنمایند . در واقع ، زمانیکه متوفی
بیشتر از ثلث اموالخود را وصیت کرده باشد ورثه می توانند این وصیت را
قبول یا ردکنند که این امر برای رعایت حقوق ورثه است . اگر ورثه
وصیت بیشتر از یک سوم
را رد کنند تنها تا همان میزان یک سوم به وصیت عمل می شود ؛ اما اگر قبول کنند وصیت اجرا خواهد شد .
اگر تعدادی از ورثه
وصیت بیشتر از ثلث
را
ردکنند ولی تعدادی از ورثه آن را
قبولکنند ، در این صورت مقدار بیش از ثلث فقط از سهم الارث کسانی که آن را پذیرفته اند ، کسر خواهد شد . به عنوان مثال در صورتی که دارایی متوفی معادل 120 میلیون باشد ، وصیت او تا میزان یک سوم یعنی 40 میلیون نیازی به رضایت ورثه نخواهد داشت . اما اگر بیشتر از ثلث آن مثلا 50 میلیون را وصیت نماید ، مقداری که بیشتر از یک سوم وصیت شده ( 10 میلیون ) سهم ورثه است و به نسبت
سهم الارثقانونی میان آنها تقسیم می شود . حال هرکدام از ورثه که بخواهند
وصیت مازاد( 10 میلیون ) را قبول کنند ، در واقع از سهم الارث خودشان کم می شود تا به
وصیتعمل شود .
آنچه گفته شد در همه
انواع وصیت نامه
باید رعایت شود به این معنی که اگر فردی وصیت نامه رسمی تنظیم کرد ، به موجب این وصیت نامه هم نمیتواند
بیشتر از یک سوم اموالرا وصیت کند . در غیر این صورت به اجازه ورثه نیاز دارد .
منبع : تا چه میزان از اموال را می توان وصیت کرد ؟
انواع وصیت نامه , تا چه میزان از اموال را می توان وصیت کرد ؟